Çocuklarda Bitlenme
Parazit bir böcek türü olan bit, vücut kıllarının yoğun olduğu ortamlarda yaşar. Bitlenme sorunu, vücuttaki yerleşim yerine bağlı olarak baş biti, kasık biti ve vücut biti olmak üzere 3 farklı şekilde görülür. Çocuklarda bitlenme söz konusu olduğunda bunların en sık rastlananı baş bitidir. Baş biti, yuvaya veya okula giden çocuklarda çok sık görülür. 3 – 10 yaş arasındaki kız çocuklarında görülme oranı daha yüksektir.
Çocuklarda Bitlenme Hakkında Bilgiler
Bitlenme Nasıl Gerçekleşir?
Başlangıçta sirke, yani bit yumurtası saç kılına yapışır. Tipik olarak başın arkasındaki enseye yakın bölgelere ve kulakların arkasına yerleşen sirkeler görünüm olarak kepeğe benzerler fakat kepekten farklı olarak saçtan kolayca ayrılmazlar. Sirkeyi parmakla saçların üzerinden ayırmak neredeyse olanaksızdır.
Bit yumurtaları zaman içinde önce larvaya, sonra da erişkin bitlere dönüşürler. Bu süreç 1 – 2 hafta sürer. Bitlenmenin ilerlemesi sulantıya ve ortaya kötü görünümlü, kötü kokulu bir tablo çıkmasına yol açar. Temizlenmeyen dişi bit, kafa derisine günde yaklaşık 6 – 10 tane yumurta bırakabilir ve böylece sorun yayılmaya devam eder.
Bitlenme Belirtileri Nelerdir?
Parazit olarak yerleştikleri vücutta kan emerek yaşayan bitler, kafa derisini ısırarak kaşıntıya sebep olurlar. Bu yüzden, bitlenen çocuklarda çok şiddetli bir baş kaşıntısı görülür. Saçlı derinin dışında boyun ve omuz bölgelerinde de kaşıntı olabilir. Ayrıca sirkeler, hareket etmedikleri için saç derisine yapışmış oldukları gözle tespit edilebilir.
Bit Nasıl Bulaşır?
Bitler kanatsızdır; uçma veya zıplama becerisine sahip değildirler. Temas yoluyla bulaşırlar. Yuva ve okul çağındaki çocuklarda bitlenme sorununun çok sık görülmesinin sebebi budur. Çocuklar bu ortamlarda birbirleriyle yakın temas kurar, bazı eşyaları ortak olarak kullanırlar. Bir çocuğun bitlenmiş olan bir arkadaşının tokasını veya şapkasını kullanması gibi basit bir şey o çocuğun da bitlenmesine yol açar.
Saçlarda Bitlenme Bir Hijyen Sorunu Değildir
Bitler okul ve yurt gibi, askerlik ortamı gibi insanların iç içe yaşadığı ve bazı eşyaların ortak kullanıldığı ortamlarda daha kolay bulaşırlar. Ancak, sadece kişisel temizliğine özen göstermeyen insanlara bulaşmaları söz konusu değildir. Saçlarınız tertemiz olsa bile saç biti size bulaşabilir ve bitlenebilirsiniz.
Bitlenen Çocuğun Saçlarının Kesilmesi Gerekmez
Bitlenmiş olan çocuğun saçlarını kesmenin sirkeleri veya bitleri yok etmek gibi bir sonucu olmaz. Bunu yapmak ancak saçlarını bitlerden arındırmak için yapmanız gereken işlemleri kolaylaştırır. Kendisi istemiyorsa çocuğunuzun uzun saçlarını bu sebeple kesmekten kaçınmalısınız. Ancak, çocuğunuzun kafasında çok yoğun miktarda bit varsa işinizi kolaylaştırmak açısından düşünebilirsiniz. Fakat bunun çocuğunuz için sıkıntı verici olabileceğini de hesaba katmalısınız.
Çocuklarda Bitlenme Sorunu İçin Çözüm Önerileri
Eczanelerde bitlenme için kullanılan ilaçlar bulabilirsiniz. Bu ilaçların prospektüste yazıldığı şekilde kullanılması önemlidir.
Bit ilacının yağdan ve kirden arındırılmış ve tamamen kuru haldeki saça uygulanması gerekir. Bit ilaçlarının temel prensibi bitlerin solunum sistemini felç etmektir. Bit, suyla karşılaşırsa solunum yollarını kapatır ve yarım saat boyunca bu şekilde, soluk almadan varlığını sürdürebilir. Bu durumda uygulanan ilaç bite etki etmez.
Bit yumurtalarında ilk 4 gün boyunca sinir sistemi gelişmemiş durumda olduğu için felç edici ilaçlar istenen etkiyi yapmaz. Bu yüzden kalıcı etki yapan bir ilaç kullanmak ve tedaviyi 1 hafta sonra bir kere daha uygulamak gerekir.
Saçları bitlerden arındırmak için çok sık dişli, özel taraklar da kullanılır. Bu işlem saçların ıslatılmış ve saç kremi gibi bir maddeyle kayganlaştırılmış saçlara uygulanır. İşlemin aşağı yukarı 15 gün boyunca günde 3 – 4 kere ve her seferinde 15 – 30 dakika zaman ayrılarak yapılması gerekir. Çocuğunuz çok küçükse veya başına kimyasal maddeler uygulamak istemiyorsanız bu yöntem işinize yarayabilir. Ancak, sonuç almanız uzun sürer.
Bit şampuanları bit ilaçlarında kullanılan kimyasal maddeleri içerirler. Bu şampuanlar bitlerin ölmesine yardım eder, ancak, saçları sirkelerden arındırmak için bit tarağı kullanarak sıklıkla taramak gerekir.
Tedaviden sonra saçlı deride kalan ölü sirkeler bulaşıcı özellikte değildir. Ancak, görünüm açısından ve yanlış bir izlenim uyandırmamak için temizlenmeleri gerekir.
Bitlenme İle İlgili Diğer Öneri ve Önlemler
İnsanların iç içe yaşadığı kalabalık ortamlarda hijyene dikkat edilmeli, bitlerin bulaşmasına yol açabilecek davranışlardan kaçınılmalıdır.
Öğretmenler veya aileler kalabalık ortamlarda zaman geçiren çocukları periyodik olarak kontrol etmelidir. Öğrencilerin bit tehlikesi ve bu konuda alınması gereken önlemler hakkında bilgilendirilmesi gerekir.
Ev veya okul ortamında bir kişide bit olduğu tespit edildiği zaman aynı ortamda yaşayan herkes mutlaka kontrol edilmelidir.
Bitlenen çocuğun havlu, çarşaf, nevresim, tarak gibi eşyaları temizlenmeli ve havalandırılmalıdır. Çarşaf gibi eşyalar ve kıyafetler yüksek ısıda yıkanmalıdır. Yıkanması mümkün olmayan eşyalar ağzı sıkıca kapatılmış bir torbanın içinde hava almadan 3 – 4 hafta bekletilmelidir. Bu, bitlerin ölmesini sağlar.
Yetişkinlerin çocuklarda bitlenme karşısındaki tutumu önemlidir. Siz ebeveyn olarak çocuğunuzu bu sıkıntıdan kurtarmanın yollarını ararsınız. Çocuğunuz ise başında kanını emerek beslenen böcekler olduğu ve bunların giderek çoğalacağı düşüncesiyle korkar. Arkadaşlarının durumundan dolayı onunla alay edecek veya dışlayacak olması düşüncesi de çocuğu çok tedirgin eder. Bu yüzden kullandığınız kelimelere ve doğru bilgi vermeye dikkat etmelisiniz. Çocuğunuza bunun birçok kişinin başına gelebilecek doğal bir durum olduğunu ve ortadan kaldırılabileceğini, gereken önlemleri alan insanların bitin bulaşmasından korunabileceğini söyleyebilirsiniz.
