Blog

Bakmakla sorumlu olduğunuz bir yakınınız Alzheimer hastalığına yakalanırsa ona nasıl davranacağınızı öğrenmeniz gerekir. Bilişsel yeteneklerin yıkımına neden olan Alzheimer tıbben giderilemeyen, sadece ilerlemesi yavaşlatılabilen bir yaşlı hastalığıdır.  Bu hastalığa yakalanan kişi çevre ile iletişim kurma, karar verme, günlük yaşam aktivitelerini yerine getirme konularında yetersiz hale gelir. Alzheimer hastaları anormal davranışlarda bulunurlar. Kişilikleri değişir. Kaygıları artar.

Alzheimer hastalığı sadece bu hastalığa yakalananı değil en yakın çevresinde, kendisine bakmakla sorumlu kişileri de etkiler. Onlarla bu sıkıntılı süreçte diyalog kurmak için nasıl davranmak gerektiğini öğrenmek, bu sürece hem maddi hem manevi olarak hazırlıklı olmak gerekir.

İlaç Saatlerine Uyun

Alzheimer hastalığında tıbbi destek ilaçlarla, hastalığın ilerlemesinin önüne geçilmesi veya yavaş ilerlemesi için verilir. Bu aşamada doktorunuz tarafından tavsiye edilen ilaç saatlerine mutlaka uyun.

Hasta yakınlarının öncelikli şikâyetleri arasında hastanın söylediğini tekrarlaması, bir türlü ikna edilememesi, sinirli ve saldırgan davranması gelir. Bu gibi durumlarda suçluluk, sorumluluk duygusu altında ona cevap verme çabası içine girmeyin. Hastalığını hatırlatmayın. Güç gösterisinde bulunmayın.  Hiç iddialaşmadan, karşı çıkmadan, söylediklerine tekrar tekrar cevap vermek gibi bir telaş içine girmeden onunla sohbet havasında konuşun.

Evin İçinde Gerekli Önlemleri Alın

Hastanız için evi güvenli bir hale getirin. Dış kapınız sürekli kapalı olsun. Alzheimer hastaları aniden evden çıkarak uzaklaşabilirler. Bu gibi durumlarda nereye gittiklerini, neyi amaçladıklarını kendileri de bilmezler.

Hastalığın ilerleyen evrelerinde hastanıza tuvalet, beslenme, temizlik gibi konularda destek olmak zorunda kalabilirsiniz. Kullandığı ilaçları ulaşamayacağı bir yerde muhafaza edin. Kullanım alanlarını her zaman çok temiz tutun ve banyo, mutfak gibi zarar görebileceği yerlerde gerekli önlemleri alın. Örneğin banyoya tutunabilmesi için barlar monte edin.

Sık sık kullandığı objelerin isimlerini unutabilir. Bu gibi durumlarda onu kınamayın. Sevginizi göstererek duygusal destek verin. Yine kendisiyle güzel bir şekilde diyalog kurabilecek kişilerle bir araya gelmesini sağlayın.

Kesici Aletler Güvenli Yerde Durmalı

Elektrikle çalışan küçük ev aletlerini banyo ve mutfakta bulundurmayın. Bıçaklar ve yemek pişirme için kullandığınız mutfak aletleri de hastanın ulaşamayacağı yerde olsun. Basit önlemlerle kendisine ciddi zarar verebilecek kazaların önüne geçin.

Bilişsel fonksiyonu azalmış bir hastayı yalnız başına bırakmayın. Sürekli yanında durun ve göz hapsinizde olsun.

Alzheimer hastaları görme ve renkleri tespitle ilgili sorunlar yaşayabilirler. Merdivenleri inip çıkarken onları asla yalnız bırakmayın.

Alzheimer hastası yeni bilgiler öğrenmeyi, onları hatırlamayı, akılda tutmayı başaramayabilir. Birlikte geçirdiğiniz ve ona mutluluk verecek ortak anıları sürekli anlatın.

Gıdaların Tazeliğini Kontrol Edin

Alzheimer hastaları hastalığın orta ve ileri evrelerinde taze ve bozuk gıdayı birbirinden ayıramazlar. Kullandıkları ilaçlar nedeniyle tat ve koku hassasiyetleri zayıflar. Buzdolabındaki gıdaları sürekli kontrol edin.

Hafızasını dinamik tutmak için evin görülür yerlerine notlar asın. Bir Alzheimer hastası çok kısa süre önce ne yaşadığını unutabilir. Önceki yıllarda gerçekleşmiş bir hadiseyi hatırlayabilir ama zamanla bu özelliği de kaybolacak, geçmişi hatırlama becerisi de ortadan kalkacaktır. Hastanıza sürekli gün, ay, tarih hatırlatmasında bulunun.

Yemeğini rahat ve belirli pozisyonlarda, kolaylıkla yiyebileceği şekilde verin. Elle yiyebileceği gıda maddelerini tercih edin.

Bir Alzheimer hastasının kendi başına giyinmesi zordur. Ona gerekli zamanı tanıyın. Seveceği ve zorlanmadan kullanabileceği kıyafetleri tercih edin. Düğmeli, fermuarlı, giyilip çıkarılması kolay olmayan giysilerden kaçının.

Uyku Düzenini Sağlayın

Bazı Alzheimer hastaları için geceler zor geçebilir. Bu onlara bakan kişileri de etkiler. Bakımını üstlendiğiniz hastanın akşamları düzenli saatte uyumasını sağlayın. Gün içinde şekerleme yapmasını engellemeye çalışın. Belli bir saatten sonra kafein barındıran içecekler tüketmemesine dikkat edin. Huzurlu bir ortam da büyük önem taşır. Alzheimer hastasının korkusu varsa, gerekirse yattığı odanın yakınındaki hol veya salonun ışığını sürekli açık tutun.

Alzheimer hastalarının yakınlarında strese bağlı fiziksel hastalıklar oluşabilir. Hastanızla ilgilenirken kendi sağlınızı ihmal etmeyin. Kendinizi bu hastalıklardan korumak için gereken tıbbi desteği alın. Ancak sağlıklı bir bünye ve psikoloji ile ona gereken desteği verebileceğinizi unutmayın.

Sağlıklı bir çocuk yetiştirmek istiyorsanız çocuğunuzun sebze yemesini sağlamanız gerekir. Ancak bunu yapmak her zaman kolay değildir. Çocukların sağlıklı bir şekilde gelişmesi için alması gereken besinlerin başında sebze gelir. Onların tercihi ise genellikle çikolata, şekerleme, hazır meşrubat türü abur cuburlara yöneliktir. Çocuklara sebzeyi sevdirmek için bazen sabırla  savaş vermek gerekir. Ama buna değeceğinden emin olabilirsiniz. Çünkü çocukluk çağlarında dengeli beslenmeye alışmak sağlıklı bir gelecek için önemli bir yatırımdır.

Gebelik ve Emzirme Sürecinde Sebze Tüketin

Çocuğunuza sebzeyi sevdirmek için onun doğmasını beklemeden önce harekete geçebilirsiniz. Bilim adamları bebeğin anne karnındayken içinde bulunduğu amnion sıvısının gebelik döneminde tüketilen besinlerin tadını ve kokusunu bebeğe taşıma olasılığını araştırıyor. Bu dönemde sebze tüketmeniz çocuğunuzun henüz anne karnında iken  sebzelere alışmasına yardım edebilir.

Emzirme döneminde de sebze tüketimine ağırlık vermelisiniz. Bu süreçte aldığınız besinlerin tadı sütünüze geçer. Bebeğinizin tat hafızası bu şekilde güçlenir.

Farklı Tarifler ve Şekiller Deneyin

Bazı araştırmalara göre çocuklarda seçicilik iki yaşından sonra başlar. Bu yaştan itibaren çocuk yeni tatlar denemek konusunda isteksizleşir. Yılmadan devam etmenin çocuklarda bu inadı kırdığı kimi çalışmalar ile kanıtlanmıştır. Çocuğunuz örneğin ıspanak yemeğine karşı bir direnç sergiliyorsa geri adım atmayın. Kararlı bir şekilde ıspanağı farklı tarifler ve hoşuna gideceği şekillerle sunun. Pırasaya kurabiye kapları ile şekil kazandırın. Enginarın üzerini süsleyin. Bir sebzeyi ilk defa yedirmeyi deniyorsanız miktarda abartmayın. 1-2 tatlı kaşığı ile başlayıp alışkanlık kazandıkça miktar artırımına gitmenizde fayda var.

Sevilen Yiyeceklerle Beraber Servis Edin

Çocuklara sebzeyi sevdirmek için bazı anneler hileli bir yönteme başvurur. Kek, çörek, börek gibi çocuğun sevdiği yiyecek türlerinin arasına sebze parçacıkları koyar. Bu riskli bir yöntemdir. Çocuklar bunu fark ettikleri zaman içine sebze konmuş yemekleri geri çevirmeye başlayacaktır.

Çocuğunuzun sevdiği kahvaltılık türlerini baharatla karıştırarak bir sos hazırlayın ve sebzeyi bu sos ile birlikte servis edin. Çocukların en sevdiği yemek türlerinden fırında tavuk, yanında sebze türleri ile birlikte sunulabilir.

Yeni Yiyecekler Tatmasını Teşvik Edin

Çocuklar bazen işi inada bindirirler, siz de onun çok tepkisini çekmeyecek şekilde inatçı olun. Yememekte ısrarcı olduğu sebzelerin tadına bakmasını isteyin. İlk lokmayı tatmasının ardından beğenmediğini söylerse ikinci lokma için zorlamayın. Aksi taktirde başka bir denemede daha fazla sorun çıkarabilir. Ancak beğenmediği sebzenin faydalarını anlatıp kendisini o faydalardan mahrum etmesinin doğru olmadığını uygun bir dille izah edin. Zaman zaman pişirme şekli ve sunum değişikliğine gitmekte de fayda var. İnce dilimlenmiş limon kabuğu serpiştirmek, peynir eritip üzerinde gezdirmek gibi seçeneklerden biri sonuç verecektir.

Reklamını Yapın, Siz de Tüketin

Çocuğunuza yedirmek istediğiniz sebzelerin faydaları hakkında reklam cümleleri üretin. Örneğin ıspanak yerse Temel Reis gibi kuvvetli olacağını, pırasa yerse boyunun uzayacağını belirtin.

Sofranızda sebzeyi sıklıkla bulundurmanız ve sizin de tüketmeniz çocuk için örnek bir davranış olacaktır.

Çocuklar yemek hazırlanma sürecine katkıda bulunmaktan hoşlanır. Alışverişten pişirmeye ve sunuma kadar çocukla birlikte hareket edin ve size sağladığı her desteği abartarak övün. Başarmaktan dolayı mutlu, işe yaramaktan ötürü keyifli, her aşamasında yer aldığı bir yemeği tatmak konusunda istekli olacaktır.

Çocuğunuzun tabağına koyduğunuz yemekleri bitirmesini istiyorsanız yiyebileceği miktarı tercih edin. Bu şekilde tabağını boşaltmanın zor olmadığını görecektir.

Yemek saatine kısa bir süre kala yenilen atıştırmalıklar çocuğun sofraya yarı aç yarı tok oturmasını sağlar, uzak tutun. Ayrıca makarna, köfte gibi çocukların sevdiği çeşitleri çorba ve sebzeden sonra servis edin. Çocuk bu şekilde, asıl sevdiği yemeğe kavuşmak için önündeki sebzeyi bir an önce bitirmek isteyecektir.