Yatalak hasta bakımı nasıl yapılır?
7-8 saatlik günlük uyku sürecimizde dokularımız basıya uğrar ama vücudumuzda yatalak hastalarda olabileceği gibi yatak yaraları oluşmaz; bunun sebebini biliyor musunuz? Çünkü duyu ve motor işlevlerimiz sağlamdır; dokuda basıdan oluşan kanlanma azalması belli bir seviyeye geldiğinde refleks olarak yatış pozisyonumuzu değiştiririz. Yatalak hastalar uğradıkları hareket ve duyu kaybından ötürü bunu yapamazlar. Bu yüzden yatalak hasta bakımı yaparken hastanın pozisyonunu 2-3 saatte bir değiştirmek gerekir.
Yatalak hastalara bakmak kolay değildir; bu görevi üstlenen kişinin sabırlı, anlayışlı, özverili ve merhametli bir kişiliğe sahip olması gerekir. Birçok kişi hastasına ilgi ve şefkatle bakar bu yeterli değildir ve bazen profesyonel bir hastabakıcıya, bazen de bir hemşire veya doktora ihtiyaç duyulur. Hasta bakmanın herkes için geçerli olan ilkeleri olmakla beraber hastanın yaşı ve pozisyonu (felçli olması-özürlü olması) özel yaklaşımlar gerektirir. Hasta odasının düzenlenmesi önemlidir; bu düzenleme yapılırken hem hasta için en iyi ve sağlıklı koşulları sağlamak; hem de bakıcının, ziyaretçilerin ve evde bakım personelinin rahatını düşünmek gerekir. Hasta odası aydınlık ve havadar olmalı, her zaman normal bir sıcaklıkta tutulmalıdır. Hasta kitap okuyacak, TV izleyip radyo dinleyecek durumdaysa buna göre ayarlamalar yapmak gerekir. Yatalak hasta bakımı bazı hallerde hastanın kendi yatağında yapılabilir, bazen de özel bir hasta yatağı temin etmek gerekir. Havalı yatak kullanmak özellikle hastanın belirsiz ve uzun bir süre boyunca yatacağı durumlarda faydalı olabilir. Bu tip yatakların içindeki hava kanalları belli bölgelerde dolup boşaldığından hastanın sırtında devamlı bir bası olmaz ve yatak yarası oluşumu tamamen engellenemese bile geciktirilebilir.
Yatalak hastaların yatak çarşafları kırışıksız ve her zaman temiz olmalıdır. Hastaya her gün yeterli miktarda sıvı vermek çok önemlidir. Beyinsel fonksiyonlarında bir sorun olmayan aklı başında hastalarda yalnızlık korkusu, terk edilme kaygısı ve başka kaygılar, depresyon gibi sorunlar görülebilir. Uzun süre yatan hastalarda görülen bu sorunlarla baş edebilmek için hasta odasında hastanın dış dünyayla bağlantı kurmasını sağlayacak radyo, televizyon gibi araçlar bulundurmak; kendisi okuyamıyorsa kitap-gazete okumak, hastanın kendi bakımına olabildiğince katkıda bulunmasını sağlamak gerekir.
