Çocuklarda kabızlık sorunu
Basit tanımıyla dışkının sıklığı, kıvamı ve kalınlığında değişiklik olması veya kişinin dışkılama sırasında zorlanması durumu olan kabızlık her yaş grubundan insanlarda görülebilir fakat çocuklarda kabızlık tedavisi daha zordur. Yetersiz beslenen, yeterince lifli gıda tüketmeyen, aşırı miktarda inek sütü içen çocuklarda bu sorun daha çok görülür. Bebekler ve çocukların dışkılama sayısı yetişkinlerinkinden daha fazladır. Anne sütüyle beslenen yeni doğanlar altın sarısı renginde ve cıvık bir kıvamda olmak üzere günde 8-10 kere dışkılayabilirler. Bu sayı 1 haftalık bebeklerde günde ortalama 4 kereye, 1 yaşındakiler de 2 kereye kadar iner. 4 yaşındaki bir çocuğun dışkılama sayısı artık erişkinlerinki gibidir; yani günde 3 kereyle haftada 3 kere arasında değişebilir.
Kabızlık 1-4 haftadır devam ediyorsa kısa süreli, 1 ayı aşkın zamandır sürüyorsa uzun süreli kabızlık olarak tanımlanır. 6 aydan fazla süredir devam eden kabızlık ise dirençli kabızlık kategorisine girer. Çocukluk çağında kabızlık bağırsak yapısındaki sorunlar, çocuğun günde yarım litreden fazla su içmesi, sürekli katı gıdayla beslenmesi, ailede bağırsak yavaşlığı durumu olması, çocuğun ihtiyacı olduğu halde tuvalete gitmemesi, doğuştan gelen bağırsak genişliği vb. sorunları olması gibi etkenlerden kaynaklanır. Fakat durumun devam etmesine yol açan şey çoğunlukla çocuğun dışkı yaparken hissettiği ağrıdan kaçınmak için kakasını tutmasıdır. Çıkan dışkı sertliğiyle anüsü zedeler, bu yüzden dışkılama sırasında şiddetli bir ağrı yaşanır ve bu sebeple çocuk kakayı ertelemeye gayret eder. Rektumda kalan dışkı zaman geçtikçe daha da sertleşip tıkaç haline gelebilir, bu da kabızlığın artan bir şiddetle devam etmesine yol açar. Sert dışkının kanamaya yol açması da mümkündür, bu yüzden bir çocukta rektal kanama olduğu zaman önce kabızlık ihtimali araştırılır.
Çocuklarda kabızlık tedavisi zaman alan ve zorlayan bir süreçtir. Tedavinin esası yeterince sıvı, kalori ve posa alınmasını sağlayan bir diyete dayanır. Anüste kabızlığın yol açtığı çatlaklar varsa bunların ılık su banyosu ve rahatlatan, iyileşmeyi hızlandıran kremlerle tedavi edilmesi yoluna gidilir. Rektumda birikip tıkaçlaşmış dışkılar lavman yoluyla dışarıya alınır ilaç tedavisiyle yumuşak dışkılamanın sağlanmasına çalışılır. Doktorun önerilerini tam olarak uygulamak önemlidir; ilaçlar gereken süre boyunca ve verilen dozda kullanılmazsa kabızlığın süresi uzayabilir.
Bir önceki yazımız olan Çocuk depresyonu nasıl tedavi edilir? başlıklı makalemizde çocuk depresyonu, çocuk depresyonu nasıl tedavi edilir ve çocuk depresyonu tedavisi hakkında bilgiler verilmektedir.
