Bebeklerde Huzursuzluk: Sebepler ve Çözüm Önerileri

0 – 3 yaş arasındaki küçük çocuklar ve bebeklerde huzursuzluk birçok nedenden kaynaklanabilir. İlk başlarda bebeğinizin neden rahatsız olduğunu, ne istediğini anlamakta güçlük çekebilirsiniz ama zamanla sizinle iletişim kurmak için farklı yollar da geliştirmeye başlayacaktır. Bu geçiş döneminde çocuğunuzu rahatlatmak için öncelikle bebeklerin nelerden dolayı sıkıntılı, huysuz veya huzursuz olabileceklerini öğrenmelisiniz.

Bebeklerde Huzursuzluğun Sebepleri

*Gaz sancısı

*Ortam ısısının fazla yüksek veya düşük olması

*Alt kirliliği

*Pişik, isilik ve pamukçuk

*Diş çıkarma

*Günlük rutinin değişmesi

*Büyüme atakları

*Fiziksel ağrılar

*Anne sütünün yetersiz olması, açlık ya da yetersiz beslenme

*Yorgunluk, uykusuzluk

*İnfantil kolik (Süt çocuğu koliği – Gaz sancısı)

Bağırsakta aşırı miktarda gaz birikmesinden, bağırsak hareketlerinin artmasından veya inek sütüne alerjisi olan bir bebeğe bilmeden bu sütün verilmesinden dolayı oluşabilen ve bir rahatsızlıktır. Çoğunlukla yaşamın birinci ya da ikinci haftasında başlar, altıncı haftasında şiddetli bir hal alır. İnfantil kolik olan bir bebek sakin bir haldeyken aniden, yüksek sesle ağlamaya başlar ve susturulamaz. Daha sonra bebeğin ellerini yumruk yaptığı, alnını kırıştırdığı, bacaklarını karnına doğru çektiği, yüzünün mor – kırmızı bir renk aldığı görülebilir.

Bu rahatsızlıktan mağdur olan bebekler fiziki muayeneden geçirildiklerinde tamamen normal gibi görünürler. İnfaltil koliğin belirtileri haftada 3 günden görülen, günde 3 saat veya daha uzun süren ağlama ataklarıdır. Bebek yaklaşık 2 haftalıkken ortaya çıkan bu ataklar çoğu zaman üçüncü veya dördüncü ayda sona erer. Bebek alışılagelenden farklı bir şekilde ağlıyorsa, ateş, ishal, fışkırır tarzda kusma gibi ek sorunlar da gözleniyorsa zaman kaybetmeden bir uzmana danışmak gerekir.

Hastalığın kesin etki gösteren bir tıbbi tedavisi yoktur. Bir tedavi planı oluşturmadan önce bu duruma sebep olabilecek diğer ciddi hastalıkların elenmesi gerekir. Doktorlar genellikle anne – babaya doğru bilgiler verip onları rahatlatma, bebeğin sakinleşmesini sağlayacak tavsiyeler verme yoluna giderler.

Bebeğin gazının çıkarıldığından emin olmak, doğru bir emzirme tekniği uygulamak, karnına masaj yapmak, bebeğin fazla veya az beslenip beslenmediğini değerlendirip ona göre hareket etmek gibi önlemler faydalı olabilir.

*Aşı reaksiyonları

*Annenin kullandığı bazı ilaçlar (Örneğin tıkalı burnu açmak için kullanılan dekonjestan ilaçlar)

*Fiziksel temastan uzun süre yoksun kalmak

*İltihap ve enfeksiyonlar

Bebekte Huzursuzluk Bazen Büyüme Atakları İle İlgilidir

0 – 6 aylık bebekler büyük bir hızla büyürler. Bu dönemden sonra büyüme hızı düşmeye başlar. Hayatın ilk yılında bebeklerin fiziksel gelişimi de, beyin gelişimi de hızlıdır. Bebeğin boyunda ve kilosunda belirgin bir artışın görüldüğü, baş çevresinin genişlediği ve dönme, emekleme, oturma, konuşma, yürüme gibi beceriler kazandığı dönemler büyüme atağı olarak adlandırılır.

Bu atakların görüldüğü dönemler bebekten bebeğe değişmekle beraber genelde doğumla 2 yaş arasında yaşandıkları gözlenmiştir. Büyüme ataklarının yoğun dönemi genellikle 2 – 4 gün arası sürer, ancak birkaç hafta devam etmeleri de mümkündür.

Bu dönemlerde bebekler daha sık beslenme ihtiyacı duyarlar. Ayrıca uyku düzeni bozulabilir ve genel bir mızmızlık, memnuniyetsizlik durumu gözlenebilir.

Bebeklerde uykusuzluk, mızmızlık, sıklıkla uyanma gibi durumlar hastalık belirtisi de olabilir. Ebeveynlerin büyüme atağı belirtileri ile hastalık belirtilerini ayırt etmeye dikkat etmeleri gerekir. Özellikle bebeğin ateşlenmesi ve durumun basit tedbirlerle kısa sürede düzelmemesi durumunda bir doktora başvurulmalıdır.

Huysuz Olduğu Dönemlerde Bebeğinize Nasıl Davranmalısınız?

*Rutini dışında, daha önce olduğundan daha fazla miktarda meme emmek istiyorsa onu istediği doğrultusunda, sabırla emzirin.

*Ten temasını ihmal etmeyin. Anne – babaları tarafından sevilip okşanmak bebekleri yatıştırır. Ayrıca bebeğinizi sakinleştirdiğini bildiğiniz aktiviteleri de sıklaştırın.

*Bebeğinizin ihtiyaçlarına sabır ve şefkatle karşılık verin.

*Çok huzursuz olduğu, bir türlü uykuya dalamadığı günlerde ılık bir banyo yaptırın ve ardından nazikçe masaj yapın.

*4 aylıktan büyük bebeklerdeki huysuzluğun, aralıklı ve anlamsız ağlamaların bir kısmı diş çıkarmayla ilgili olabilir. Beslenmeyi reddetme, hafif ateş ve salya miktarının artması da diş çıkarma belirtileri arasında yer alır. Bebeğin diş etlerindeki rahatsız edici kaşıntıyı ve ağrı hissini azaltmak için paracetamol içeren bir jel kullanmayı deneyebilirsiniz.

Bir önceki yazımız olan Çocuğunuzun Psikolojik Gelişim Düzeyini Nasıl Anlarsınız? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.