Bebeklerde Ayrılık Korkusu Ve Baş Etme Yolları
Birçok bebek annesi kendisinden uzaklaştığı zaman ağlamaya başlar. Çünkü sesini, kokusunu en iyi tanıdığı ve yanında kendini en güvende hissettiği kişi annesidir. Bir anne iseniz büyük ihtimalle bu konuyla ilgili tecrübeleriniz vardır. Bebeklerde ayrılık korkusu şartlara göre farklı seviyelerde olabilir. Örneğin bakımı sadece annesi tarafından yapılan ve yabancılarla pek teması olmayan bir bebekte bu korku daha yoğun olur. Bebeğin önem verdiği birinin yanından ayrılmasına tepki vermesi genellikle 6 aydan sonra başlar. Bu genel olarak şaşırtıcı bir durum olmamakla beraber bebeklerde ayrılık endişesi ve yabancı korkusu ile baş edebilmek için bazı püf noktalarını bilmek gerekir.
İhtiyaçlarının karşılanması 2 – 3 aylık bir bebeğin mutlu olması için yeterlidir. Fakat 8 – 9 aylık bir bebek bununla yetinmez, annesinin sürekli yanında olmasını ister. Bu yüzden, 6 aylık bebeklerin bakımı için bir başkasından yardım almak faydalı olabilir. Böylece bebek başka insanlara daha kolay alışır.
Bebeklerde anneden ayrılma korkusu belli sınırlar içinde normaldir. Bebeğinizin bakımını tam olarak yerine getiriyor, ona gereken ilgi ve şefkati veriyorsanız, siz dışarıya çıktığınız veya yanından ayrıldığınız için kendinizi suçlu hissetmeniz gerekmez. Uzaklaştığınız zaman ağlaması yaptığınız bir hatayla veya yeterince iyi bir anne olmamanızla ilgili değildir. Bebeğin dünyada en iyi tanıdığı ve en güvendiği kişinin uzaklaşmasına gösterdiği normal bir tepkidir bu ve 2 yaşın sonlarına doğru azalmaya başlaması beklenir.
Ayrılık kaygısını en yoğun şekilde yaşayan bebekler 18 aylık olanlardır. 6 ay – 18 ay arasındaki bir bebek yanında görmediği kişinin geçici bir süreyle uzaklaştığını düşünemez, onun ortadan kaybolduğuna inanır. 3 yaşlarındaki çocukların çoğu ayrılmayı bilişsel olarak daha iyi algılamaya, bunun geçici bir durum olduğunu anlamaya başlarlar.
Bebeklerde Ayrılık Korkusu İle Baş Etmenin Yolları
Annelerin, sözden anlayacak yaştaki bebeklerine bir süre için uzaklaşacaklarını ve sonra yine geleceklerini söylemeleri gerekir. Bebeğin ağlamasını, sorun çıkarmasını önlemek için dışarıya habersizce çıkmak doğru bir uygulama değildir. Bu, bebekte annesinin ortalıkta gözükmediği her zaman bir yere gitmiş olabileceğini düşünerek korkmasına sebep olur ve ona olan güvenini sarsar. Bu haberi verirken zamanı doğru ayarlamak önemlidir. Uzun süre önce söylenirse bebek bunu unutabilir, az bir zaman kalınca söylenirse de bu fikre alışacak zamanı kalmayabilir.
Çocuğunuz sizin dışarıya çıkmanızdan hoşlanmayabilir ama gerektiği zaman bunu yapmalısınız. Kısa süreli ayrılıklar çocuğun geri döneceğinizi öğrenmesini sağlar. Gideceğiniz zaman onun yanında fazla oyalanmayın. Bebeğiniz ağlarken veya sizi gitmemeye ikna etmeye çalışırken bunu yapmak zor gelebilir ama ne kadar çabuk giderseniz onun olumsuz ruh hali de o kadar çabuk düzelir. Siz yanından rahatlıkla ayrılırsanız o da olayı daha rahat karşılar. Tepkisinin işe yaramadığını anlayınca büyük ihtimalle bir süre sonra susacak ve bu tür deneyimlerin sayısı artınca yine geleceğinizi öğrenecektir.
Bu tür denemelerde çocuğun yaşadığı evde, alışmış olduğu bir yetişkinle beraber kalması önemlidir.
Başka bir evde zaman geçirmesi gerekecekse şu yöntemi deneyebilirsiniz:
*Bebeği bırakacağınız kişiyle önce kendi evinizde, hep beraber zaman geçirin.
*Bir süre sonra kısa aralıklarla ikisini baş başa bırakmaya başlayın.
*Bu aşamalar halledildikten sonra bebeği kendisine bakacak olan kişinin evinde bırakıp dışarı çıkın. Her ihtimale karşı oradan hemen uzaklaşmayın. Her bebek farklıdır ve bunun işe yarayacağından emin olamazsınız ama bazı çocuklar üzerinde başarılı sonuç veren bir uygulamadır.
Çocuğunuzun görüş alanından kısa bir süre için çıkıp evin başka bir yerine geçtiğinizde huzursuz oluyor, sorun çıkarıyorsa ona bir şeyler anlatın, mesela yaptığınız şeylerden söz edin. Şarkı söylemeyi de tercih edebilirsiniz. Bu, özellikle 2 yaş civarındaki bebekler üzerinde etkili olan bir yöntemdir; böylece yakınında bir yerlerde olduğunuzu bilir ve kendini güvende hisseder.
Annenin çocuğu kendine çok fazla, çok sıkı bağlaması ve ebeveynlerin gereğinden fazla korumacı olması da bu konuda sıkıntılar yaşanmasına sebep olur. Kimse bir anneyi çocuğunu kendine bağladığı için suçlayamaz ama bu çocuğun bağımsızlaşmasını zorlaştıran bir durumdur.
Anne babaların çocuklarını korumalarına da kimse bir şey diyemez elbette, ancak haddinden fazla himayeci davranmak çocuğun zararına olacaktır. Bebeğinizin canının yanmasını, başına kötü bir şey gelmemesini istersiniz tabii, ancak, bunu onun bireyselleşme çabalarına engel olmadan, ılımlı bir şekilde yapmalısınız. Tehlikeli bir durum söz konusu değilse onun yanınızdan uzaklaşmasına, kendince keşifler yapmasına engel olmamalısınız.
Bir önceki yazımız olan Yaşlılık Psikolojisi Ve Yaşlıları Anlamak başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.